Nasza Poradnia stanowi jedno z ogniw w systemie oświaty, którego istotą jest niesienie pomocy i wsparcia psychologiczno–pedagogicznego dziecku i jego rodzinie. W realizacji zadań wynikających z obowiązujących aktów prawnych wspiera także działania edukacyjno–wychowawcze nauczycieli na terenie szkół i placówek oświatowych.
Poradnia ma pod opieką 130 przedszkoli, szkół i placówek oświatowych oraz 30 000 dzieci.
Nasz zespół to:
- psycholodzy
- pedagodzy
- logopedzi
- pracownicy administracji i obsługi
Działania wspierające pracę szkół i placówek
1. Działalność orzecznicza
W Poradni są organizowane i działają na zasadach określonych w rozporządzeniu zespoły orzekające, które wydają:
- orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego (KS) dla dzieci i młodzieży z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi, wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy, w tym o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych (ZR-W) dla dzieci z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim,
- orzeczenia o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego (IPP) oraz nauczania indywidualnego (IN) dla dzieci i młodzieży, których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do przedszkola/szkoły,
- opinie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju (WWR) od chwili wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole.
Zespoły orzekające wydają orzeczenia o potrzebie KS oraz o potrzebie IN dla uczniów szkół położonych na terenie działania Poradni. Wyjątek stanowią orzeczenia:
- dla dzieci niewidomych i słabo widzących oraz dla dzieci niesłyszących i słabo słyszących, dla których orzeczenia wydają zespoły orzekające działające w PPP nr 9, ul. Krakowska 102
- dla dzieci z autyzmem, dla których uprawnioną do wydawania orzeczeń poradnią jest PPP nr 5,
ul. Czajkowskiego 28.
Natomiast orzeczenia o potrzebie IPP, o potrzebie ZR-W oraz opinie WWR wydają zespoły orzekające działające w poradniach właściwych ze względu na miejsce zamieszkania.
2. Działalność opiniująca
Wnioski kierowane za pośrednictwem rodziców do Poradni w dużej mierze wynikają z powinności szkół uwarunkowanych przepisami prawa, ich zmianami oraz z potrzeb rodziców. Obserwuje się systematyczny wzrost zapotrzebowania na kompetentne porady związane z nasilaniem się różnych problemów edukacyjnych i wychowawczych (w tym cywilizacyjnych) oraz często bezsilnością środowiska szkolnego i rodzinnego w ich rozwiązywaniu. Jedną z form pomocy Poradni w tym zakresie są wydawane opinie zawierające obok diagnozy problemu szczegółowe wskazania i zalecenia do bezpośredniej pracy z dzieckiem zorientowanej na jego rozwój.
Tendencja wzrostowa zapotrzebowania na specjalistyczną pomoc wynika z:
- dużej ilości dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi oraz z różnego rodzaju dysfunkcjami rozwojowymi
- wzrastającej świadomości społecznej dotyczącej możliwości terapeutycznego lub rehabilitacyjnego oddziaływania
- zmian w zapisach aktów prawnych np.dostosowanie egzaminów zewnętrznych do potrzeb i możliwości dziecka
Przykłady dobrej praktyki
W Poradni w szerokim zakresie prowadzone są różne formy bezpośredniej pomocy dzieciom, młodzieży, rodzicom oraz nauczycielom. Niektóre z nich to:
1. Badania przesiewowe
Badania te spełniają podstawową rolę profilaktyczną, pozwalają na wczesne wykrycie dysfunkcji i zaburzeń rozwojowych oraz zapewnienie dzieciom działań stymulująco-korygujących, a tym samym zapobiegającym niepowodzeniom szkolnym w początkowym okresie kształcenia. Pełnią one również formę psychoedukacji dla rodziców i nauczycieli, którzy otrzymują wsparcie i ukierunkowanie pracy z dzieckiem wymagającym pomocy. Istotnym walorem tej formy pracy jest możliwość objęcia pomocą psychologiczno-pedagogiczno-logopedyczną dużych grup dzieci w środowisku ich codziennego funkcjonowania – w przedszkolu i w szkole.
Badaniami przesiewowymi obejmujemy corocznie ok. 1000 dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Dotyczą one:
- ryzyka występowania zaburzeń dyslektycznych,
- wyłonienia dzieci grup ryzyka w zakresie analizatora słuchowego i wzrokowego programem „Słyszę” oraz „Widzę” we współpracy z Instytutem Fizjologii i Patologii Słuchu w Warszawie,
- oceny mowy i wyłonienia grupy dzieci z zaburzeniami mowy,
- oceny funkcji percepcyjno-motorycznych istotnych w nauce szkolnej.
2. Terapia metodą Biofeedback
EEG Biofeedback jest metodą terapii zwiększającą efektywność pracy mózgu. W metodzie EEG Biofeedback osoba ma możliwość trenować przez uczestniczenie w różnego rodzaju grach komputerowych sterowanych jednak wyłącznie umysłem bez stosowania klawiatury czy myszki. W terapii pomocnicze zastosowanie mają relaksacja, wizualizacja, trening koncentracji, itp.
Treningi EEG Biofeedback poprawiają koncentrację uwagi, szybkość myślenia, motywację do pracy, kreatywność, pamięć, polepszają nastrój, samoocenę i sen, równocześnie ucząc relaksu.
Metoda jest bezpieczna i nie ma żadnych ubocznych działań, pod warunkiem, że jest prowadzona przez wykwalifikowanych terapeutów.
W naszej placówce treningi EEG Biofeedback przeznaczone są w szczególności dla dzieci przedszkolnych, uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i lieceów przejawiających wymienione poniżej zaburzenia i trudności:
Trening EEG-Biofeedback jest wskazany dla osób:
- z zaburzeniami uwagi i koncentracji (w tym trudnościami w uczeniu się oraz z ADD i ADHD);
- z zaburzeniami mowy;
- z zaburzeniami zachowania (spowodowanymi impulsywnością i nadruchliwością);
- cierpiących na różnorodne lęki i obniżenie nastroju;
- trudności emocjonalne, wewnętrzne napięcie, trema, niska samoocena.
Metoda EEG Biofeedback powstała w ośrodku szkoleniowym NASA, następnie weszła do medycyny klinicznej. Obecnie jest popularna w innych pozamedycznych dziedzinach. Pomaga sportowcom, biznesmenom, uczniom i studentom. EEG Biofeedback jest bardzo pomocnym narzędziem dla psychologów i pedagogów np. w pracy z dziećmi z zespołem ADHD.
Warunkiem objęcia dziecka terapią w naszej poradni jest przedłożenie:
- zaświadczenia od lekarza neurologa informującego o braku przeciwwskazań do udziału w terapii,
- aktualnego wyniku badania EEG dziecka,
- wyników badania psychologiczno-pedagogicznego.
Po przeprowadzeniu wywiadu z rodzicami oraz analizie dokumentacji dziecka terapeuta podejmuje decyzję o zasadności terapii EEG Biofeedback.
Treningi odbywają się raz w tygodniu i obejmują 10 godzinnych sesji.
W przypadku dzieci młodszych możliwe jest rozłożenie terapii na 20 półgodzinnych spotkań.
3. Programy z zakresu profilaktyki
Programy wdrażane do realizacji w Poradni wynikają z analizy potrzeb i są odpowiedzią na zapotrzebowanie środowiska. Są to programy własne specjalistów Poradni lub autorskie np. ogólnopolskie, a odbiorcami – dzieci przedszkolne, uczniowie szkół, rodzice i nauczyciele. Stosowane są w nich strategie informacyjne, edukacyjne, interwencyjne, alternatyw. Realizacja programów odbywa się na dwóch poziomach profilaktyki:
- pierwszorzędowej – adresowanej do uczniów szkół z grupy niskiego ryzyka celem promocji zachowań prospołecznych, przeciwdziałania konfliktom, agresji, promujących zdrowy tryb życia,
- drugorzędowej – adresowanej do grup podwyższonego ryzyka celem ograniczania głębokości i czasu trwania dysfunkcji, a także umożliwiania wycofania się z zachowań ryzykownych.
4. Edukacja rodziców
Celem jest dostarczenie rodzicom i nauczycielom wiedzy i umiejętności w radzeniu sobie w codziennych kontaktach z dziećmi i młodzieżą, nauka umiejętności lepszego porozumiewania się, wymiana doświadczeń.
Szkoła dla rodziców (według programu dr Caroll Sutton)
Program realizowany w Poradni od kilku lat, uzyskał wysoką ocenę odbiorców – rodziców dzieci przedszkolnych i w młodszym wieku szkolnym pragnących skutecznie radzić sobie z obserwowanymi u swoich dzieci trudnymi zachowaniami np. kłopoty ze snem, nie reagowanie na polecenia, napady złości, odmowa jedzenia, używanie brzydkich słów, płacz przed rozstaniem się z matką …
Program poza wskazaniem „metody postępowania” – uczy budowania relacji między rodzicami i dziećmi w duchu podmiotowości i dialogu, umiejętności porozumiewania się w rodzinie, pozwala na własną rodzicielską refleksję, zapoczątkowuje konieczne zmiany.
Atutem programu jest :
– wielotematyczność spotkań z zakresu problemów wychowania dziecka o charakterze poznawczym
– cykliczność spotkań grupowych – warsztatowych dająca możliwość przeżycia na sobie i doświadczenia emocji, które budzą niegrzeczne zachowania dzieci
– wymiana doświadczeń między rodzicami – stanowiąca jednocześnie dla nich rodzaj grupy wsparcia z komunikatem „ Nie jestem sam …”
– praktyczne wypróbowanie nowych umiejętności w postaci zadań domowych dla rodziców – stanowiące zapoczątkowanie koniecznych zmian
Potwierdzeniem ważności i skuteczności programu „ Szkoła dla rodziców” w procesie wychowania są zebrane w drodze ewaluacji opinie ich uczestników.
Warsztaty psychoedukacyjne
Warsztaty stanowią jedną z powszechnie stosowanych w Poradni form wsparcia rodziców w funkcjach wychowawczych. Stanowią istotną propozycję działań postdiagnostycznych, oraz zaproszenie dla rodziców nie korzystających z pomocy Poradni. Oferta warsztatów z rodzicami obejmuje zagadnienia stanowiące najczęstsze przyczyny bezsilności rodziców w problemach dydaktyczno–opiekuńczo-wychowawczych.
W większości przypadków oparta jest o sugestie zawarte w cyklu książek A. Faber i E. Mazlish współcześnie rekomendowanych przez autorytety w dziedzinie psychologii i pedagogiki oraz uznane jako skuteczne przez praktyków:
– „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły”
– „Rodzeństwo bez rywalizacji – jak pomóc własnym dzieciom żyć w zgodzie, żeby samemu żyć z godnością”
Przykładowa różnorodna tematyka warsztatów dla rodziców, w tym cyklicznych to m.in.:
– „Komunikacja rodzic – dziecko”
– „Stosunki interpersonalne, sytuacje trudne, sposoby mediacji”
– „Rozwiązywanie konfliktów z dorastającymi dziećmi”
– „Kurs umiejętności wychowawczych – BLIŻEJ DZIECKA”
– „Subkultury młodzieżowe i destrukcyjne grupy sektowe”
5. Punkty konsultacyjne
Punkt Porad dla Rodzin Plus
Punkt działa na terenie Poradni od roku szkolnego 2005/2006 w ramach oferty wspierania rodzin wielodzietnych. Istotnym elementem wsparcia jest preferencyjny dostęp do specjalistów Poradni dla rodzin posiadających więcej niż dwoje dzieci. W ramach działalności punktu realizowane są:
– indywidualne konsultacje specjalistyczne w Poradni dla rodziców dotyczące zagadnień trudności dydaktycznych i wychowawczych dzieci
– diagnozy psychologiczno–pedagogiczne pozwalające na ocenę możliwości rozwojowych dziecka oraz ukierunkowujące postępowanie z dzieckiem
– cykliczne spotkania instruktażowe dla rodziców ukierunkowujące pracę z dziećmi
– ćwiczenia usprawniające dla dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się
– spotkania konsultacyjno-doradcze dla rodziców na terenie szkoły
Punkt Konsultacyjny dla Rodzin z Problemem Onkologicznym
Punkt działa od r. szk. 2006/2007. Jest adresowany do wszystkich osób poszukujących wsparcia psychologicznego w sytuacjach choroby nowotworowej dziecka lub choroby w rodzinie dziecka. Istotą działania punktu jest wsparcie i pomoc psychologiczna w sytuacji kryzysu. Z porad w punkcie korzystają:
– rodzice dzieci kwalifikowanych w Poradni do nauczania indywidualnego
– dzieci i młodzież po okresie leczenia i powrotu do nauki w warunkach szkolnych
– osoby dorosłe skierowane przez lekarza specjalistę w stanach załamania psychicznego wobec postawionej diagnozy
Działalność punktu w ramach indywidualnych porad poszerzona jest o profilaktykę w formie: propagowania przez psychologa Poradni oferty programów profilaktycznych promujących zdrowie w ramach konferencji szkoleniowych oraz współpracy z organizacjami pozarządowymi.
Formą profilaktyki w ramach punktu jest prowadzenie warsztatów „Różowa wstążeczka”
Punkt „Mediacje i porady – pomoc dla rodziców, młodzieży i nauczycieli w rozwiązywaniu konfliktów”
Punkt powołany został na terenie Poradni w roku szkolnym 2007/2008 celem prowadzenia nowej, skutecznej formy rozwiązywania konfliktów przez profesjonalnie przygotowanych fachowców. Adresowany jest do osób w konflikcie (młodzież i dorośli), proponując im:
– określić kwestie sporne
– wyrazić potrzeby i oczekiwania
– zmniejszyć bariery komunikacyjne
– opracować propozycje rozwiązań
– zawrzeć satysfakcjonujące rozwiązanie
Z pomocy w punkcie mediacji korzystają rodzice diagnozowanych w Poradni dzieci, którzy pozostają w sytuacji konfliktu, separacji, rozwodu . Ich praca z mediatorami ukierunkowana jest m.in. na ustalenie rodzicielskiego planu wychowawczego, co służy pomocy dziecku zgłoszonemu do Poradni.
Z pomocy w punkcie korzystają także dyrektorzy i nauczyciele szkół w sytuacjach konfliktu: nauczyciel – uczeń, uczeń – uczeń, nauczyciel – rodzic.
6. Działania doraźne i interwencyjne wymagające pomocy i wsparcia specjalistów poradni
- Grupy Wsparcia dla nauczycieli oraz praca w ramach Grup Prewencyjnego Wsparcia w Szkołach.
- Udział w Ogólnopolskim Tygodniu Kariery oraz Ogólnopolskim Dniu Bezpłatnych Diagnoz Logopedycznych
- Konsultacyjno-doradcze punkty na terenie szkół i placówek
- Popularyzacja wiedzy psychologicznej i pedagogicznej podczas konferencji
- Pomoc w rozwiązywaniu sytuacji kryzysowych w rodzinie oraz sytuacji trudnych konfliktowych w szkołach
Punkt Interwencji Kryzysowej – Rodzinny Punkt Konsultacyjny prowadzi usługi na rzecz dzieci, młodzieży i ich rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej w związku z:
- przemocą w rodzinie
- śmiercią bliskiej osoby
- chorobą własną lub osoby bliskiej
- zagrożeniem samobójstwem
- zdarzeniami losowymi (np. wypadek komunikacyjny, doświadczenie przestępstwa)
Konsultacje odbywają się w każdy wtorek: 16.00-18.00
na terenie Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 4
przy ul. Jemiołowej 59 we Wrocławiu.
Prosimy o wcześniejszą rejestrację osobistą lub telefoniczną: tel. 71 798 68 30
Dyżury prowadzi: Iwona Pawlikowska – pedagog, psychoterapeuta